Van aanvallen naar verbinding
Je kind schreeuwt:
Ik kan niks zeggen, jij vat alles verkeerd op!
Jij interpreteert alles negatief!
Kun je niet eens wat positiever zijn!
Jij bent zo wantrouwend, ik kan nooit iets goed doen!
De negatieve spiraal
Veel ouders zitten in een negatieve spiraal met het kind en het verslavingsgedrag. Soms gaat het een tijdje goed en dan plotseling is het weer helemaal mis. Je probeert op allerlei manieren goed te communiceren, maar niks helpt. Het maakt je hopeloos. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? En belangrijker nog: hoe los je dit op? Hoe kun je er voor zorgen dat je weer op een normale manier in gesprek komt met je kind?
Positief of negatief reageren
Laten we eerst eens kijken welke mogelijkheden je grofweg kunt onderscheiden in hoe je uitspraken van je kind kunt opvatten en daarop kunt reageren.
Mogelijkheid 1: Je vult het gedrag van je kind positief in: er zal wel een reden zijn voor het gedrag van je kind.
Een voorbeeld: Je kind heeft zonder overleg met jou een afspraak gemaakt om te rijden voor het voetbalteam waarin hij speelt, terwijl jij die zaterdag net andere plannen had. Meestal is dat geen punt. Maar nu wel en je maakt het bespreekbaar. “Goh nu heb je die afspraak gemaakt maar ik zou liever dit/dat doen. Ik zou het fijn vinden als het rijden verzet wordt naar een andere keer.”
Mogelijkheid 2: Je vult het gedrag van je kind nog niet in, maar je gedachtes zijn al wat negatiever. Dan zou je zo kunnen reageren in hetzelfde voorbeeld: “Waarom heb je die afspraak gemaakt? Het komt mij namelijk helemaal niet uit. Vind je mijn mening niet belangrijk genoeg om het eerst af te stemmen voor je zoiets afspreekt?”
Mogelijkheid 3: Je vult het gedrag van je kind negatief in: het is zijn of haar schuld. In hetzelfde voorbeeld zou je dan zo kunnen reageren: “Verdorie nu doe je het weer! Je weet toch dat ik eerst wil overleggen. Jij houdt ook helemaal geen rekening met mij. Je schopt altijd al mijn plannen in de war!”
Het zal je duidelijk zijn dat mogelijkheid 2 en 3 tot veel meer irritaties en onenigheid leiden dan mogelijkheid 1. Dit herken je bij jezelf als je merkt dat je steeds commentaar hebt op dingen die ‘fout’ gaan en nooit lijkt op te merken wanneer dingen goed gaan. Mocht je kind ook vooral mogelijkheid 2 en 3 inzetten dan is de kans groot dat jullie het negatieve gedrag van elkaar uitvergroten en het positieve gedrag minimaliseren.
Het kan ook anders
Gelukkig is er wat aan te doen. Maar helaas niet snel en makkelijk te doen. Jezelf of elkaar de ‘opdracht’ geven om positief te denken werkt meestal niet. Er is een proces nodig. En er zijn een aantal dingen waar je rekening mee moet houden:
Onveilige hechtingsstijl
Ouders (en kinderen) met een onveilige hechtingsstijl hebben op een of andere manier een stuk vertrouwen verloren. Dit kan in verleden zijn ontstaan, maar ook in een latere relatie. Het gevolg van een onveilige hechtingstijl kan zijn dat negatief of wantrouwend denken en communiceren wordt gebruikt als een soort zelfbeschermingsmechanisme. Het is een (onbewuste) strategie geworden om jezelf tegen pijn en angst te beschermen.
Inconsequent gedrag
Het kan ook zijn dat je je soms wat inconsequent gedraagt. Misschien wel inconsequenter dan je zelf in de gaten hebt of wilt toegeven. De ene keer vat je iets positief op en de andere keer negatief. Of dat wat jij negatief opvat van je kind doe je nu zelf ook. Of je vond in het verleden iets negatief wat je nu ineens wel doet. Of je bent zo inconsequent dat het bij jouw altijd anders is.
Negatieve verwachtingen
Als je iets negatiefs verwacht van je kind, is de kans aanwezig dat het ook negatief zal worden. Je vindt het bijvoorbeeld negatief van je kind dat hij of zij zich passief opstelt en halve dagen op bed ligt. Hoe vaker je dit zegt, hoe meer je kind gedemotiveerd raakt om op te staan, hoe passiever hij of zij zich gaat gedragen. Andersom werkt dit natuurlijk ook. Een positieve verwachting uitspreken stimuleert het vertrouwen waardoor je meer kans hebt op een positieve uitkomst.
Een nare gewoonte
Voor sommige ouders ( en kinderen) is negatief interpreteren een gewoonte geworden. Persoonlijk vind ik dit wel een geruststellende gedachte. Het is dan mogelijk om te veranderen, als je dat wilt tenminste. Handig als je alternatieve woorden gaat zoeken en daarmee gaat oefenen. Met dagelijks oefenen moet je dan wel op zo’n 66 dagen rekenen. Dat is de tijd die mensen gemiddeld nodig hebben om een nieuwe gewoonte te leren.
Focus op positieve communicatie
De exacte waarheid is meestal niet doorslaggevend voor de verbinding en onderlinge verdraagzaamheid. Wat dit wel bepaalt is de mate waarin je het gedrag van je kind positief interpreteert. Focus je op positieve communicatie om weer veilig in verbinding met elkaar te komen. Ben vooral niet te streng voor jezelf en je kind als het een keer niet lukt. Oefening baart kunst.
Weet je dat de online training “Snel meer rust in je gezinsleven zonder conflicten met je verslaafd kind” gaat over positief communiceren met je kind?
Help je mij dit artikel te delen? Dank je wel!
