Hoe raak ik bestand tegen de manipulaties van mijn verslaafde zoon

Het hebben van grenzen is één ding. Het beschermen van je grenzen is weer een heel andere tak van sport. Te vaak overschrijden we onze grenzen, of laten we ons beïnvloeden door de manipulaties van ons verslaafde kind. Dat levert niets dan stress en wrijving op. Jij raak gestrest, en de relatie met je kind verslechtert. Verre van een ideale situatie dus.

Mentale en fysieke gevolgen

Wanneer je grenzen overschrijdt of ze worden overschreden, dan voelt dat niet goed. Niet alleen mentaal, meestal heeft het ook fysieke gevolgen. Van kleine spanningen in je schouders en nek tot een venijnige buikpijn wanneer je kind ver over je grenzen gaat of je grenzen volledig negeert.

Om jezelf tegen deze situaties te beschermen, is het van belang om je grenzen aan te geven én zorgvuldig te beschermen. Dat doe je in 3 stappen:

1. Bepaal je grens

Maak concreet wat jouw grenzen zijn. Kies hiervoor een (emotioneel) rustig moment. Maak het zo specifiek mogelijk en schrijf het op. Zo kun je altijd terugkijken en nog eens nalezen wat je grenzen zijn op momenten dat je onrustig of emotioneel bent of het even niet meer weet.

Heb je geen idee waar jouw grenzen liggen of heb je maar een vaag idee? Maak dan eens gebruik van deze 3 zinnen om jouw grenzen duidelijk op te stellen.

- Anderen mogen niet ____________________________________.

Bijvoorbeeld:
“ Mijn zoon of dochter mag gemaakte afspraken niet negeren”
“ ……mag mij niet uitschelden”
“… geen geld bij mij of anderen stelen”

- Ik heb het recht om te vragen __________________________.

Bijvoorbeeld:
“Ik heb het recht om te vragen waarom mijn kind gemaakte afspraken niet nakomt.”
“… om met respect behandeld te worden.”
“….dat mijn kind laat weten of hij/zij niet thuis komt slapen, zodat ik niet ongerust hoef te zijn.”

- Om mijn tijd en energie te beschermen is het geoorloofd om _____________________________.

Bijvoorbeeld:
“Om mijn tijd en energie te beschermen is het geoorloofd om iedere week iets leuks voor mezelf te doen.”
“… tijd voor mezelf te nemen.”
“ ….tegen vrienden en familie te zeggen dat ik nu even geen zin heb om over mijn verslaafde kind te praten.”

Besluit bijvoorbeeld voor jezelf dat je conflicten mag hebben met je kind, maar schelden gaat een brug te ver. Of dat je je kind nog een extra kans geeft om opnieuw zijn afspraken na te komen, maar doet hij dat niet dat er dan maatregelen volgen.

2. Herkennen van je grenzen

Wanneer je je grenzen bepaalt hebt, kom je terecht bij stap 2: het herkennen van jouw eigen grenzen. Wanneer ben jij bij je persoonlijke grens aanbeland? Wanneer ga jezelf of je kind over je grenzen heen?

Laat je je verleiden tot een scheldpartij, terwijl respect heel belangrijk voor je is? Of haal je je schouders op als je verslaafde kind de gemaakte afspraken aan zijn laars lapt, en raakt het vertrouwen tussen jullie steeds verder zoek?

Misschien ben je iemand die nu eenmaal graag anderen helpt? Je voelt je er goed door, of vindt dat je als ouder altijd ‘ja’ moet zeggen wanneer je kind om hulp vraagt.

Of mogelijk ben jij iemand die zijn grenzen wel kent, maar ze niet durft aan te geven wanneer het er op aankomt? Ga je conflicten liever uit de weg en denk je daarom telkens bij een grens-moment ‘ach, voor deze ene keer’? Of heb je hebt moeite met ‘nee’ zeggen. ‘Nee’ of ‘stop hier’ zeggen is cruciaal in het aangeven en beschermen van je grenzen.

Wanneer je weet waarom jij over je grenzen heen gaat, kun je een grens-moment gemakkelijker herkennen. Zelfkennis is namelijk het begin van het (h)erkennen van je grenzen.

3. Bescherm je grens

Nu je weet wat je grenzen zijn en ze ook herkent is het tijd voor stap 3: het beschermen van je grenzen. Je weet dat je voor de keuze staat: mijn grens overschrijden, laten overschrijden, óf er voor kiezen om mijn grens te beschermen. Natuurlijk is die laatste je beste optie. Je beschermt namelijk niet alleen je grens, maar schept ook duidelijkheid (voor jezelf en/of voor je kind), je komt krachtiger over en je behoedt jezelf voor mentale en fysieke kwaaltjes.

Grenzen aangeven zonder conflict

Bij het aangeven van je grenzen kun je gebruik maken van een handige communicatietechniek; praten vanuit de ik-vorm. Dit voorkomt dat je in een conflictsituatie terecht komt. Vanuit je eigen perspectief geef je de grens aan wanneer deze overschreden wordt. Dat maakt het voor je kind bijna onmogelijk om beledigd te zijn of in de ‘tegenaanval’ te gaan. Je spreekt namelijk volledig vanuit jezelf en maakt helder wat het overschrijden van je grenzen betekent voor jou, in plaats van je kind op een agressieve manier te beschuldigen.
Dus niet: “Jij doet dit, dat is niet leuk.” Maar wel: “Ik heb een grens, [ Vul hier je grens in]. Die overschrijdt je hiermee en dat maakt mij behoorlijk [zenuwachtig / gestrest / gekwetst / Vul hier in wat het overschrijden van je grens met je doet]. Liever wil ik [ Vul hier je behoefte in].”

Let op!

Wanneer je in stap 3 je grenzen effectief en assertief wilt beschermen met het ik-model, moet je rekening houden met een paar dingen:

*Je kunt het beste een moment kiezen om je grenzen te beschermen wanneer je niet overloopt van emoties. Wanneer je dat wel doet, ventileer ze dan eerst even voordat je de confrontatie aangaat. Spreek er met iemand over of schrijf het van je af.

*Vergeet je lichaamstaal niet, wanneer je je grenzen beschermt. Neem een krachtige pose aan. Op die manier voel je jezelf krachtiger en zelfverzekerder en zal je kind je eerder serieus nemen.

*Heb je veel moeite met je grenzen beschermen en confrontaties aangaan? Oefen dan eerst bijvoorbeeld bij je partner of een vriend waarbij je op je gemak bent. Hulp nodig bij het aangeven en beschermen van je grenzen? In een aantal persoonlijke gesprekken leer ik je hoe je dat kunt doen.

HELP JE MIJ DIT ARTIKEL TE DELEN? DANK JE WEL!