Pijnpunten uit het verleden: wat ze doen in de relatie met je kind
Wat heb jij meegenomen uit je opvoeding en je omgeving in je kindertijd? En wat voor invloed heeft dit op de relatie die jij nu hebt met je kind? Dit zijn voor veel ouders vragen waar ze niet zomaar een antwoord op kunnen geven. Begrijpelijk. En daarom vertel ik je in deze blog meer over de invloed van jouw verleden op de relatie met je kind op dit moment.
De erfenis uit je verleden
We vertonen als volwassenen steeds terugkerend gedrag dat we vroeger in onze kindertijd hebben geleerd. De mate waarin we vroeger erkenning, liefde en veiligheid hebben ervaren, bepalen de heftigheid ervan in het heden. In ons volwassen leven kan dit gedrag ons behoorlijk in de weg zitten. Het leidt tot onbegrip, ruzie en stress. Je gedrag dat voortkomt uit vroeger, is uit te leggen aan de hand van de zogenaamde ouder- en kind-modi.
Kind- en ouder-modi
Iedereen heeft kind-modi en ouder-modi in zich. Kind-modi zijn aangeboren en vertegenwoordigen het emotionele bereik van de mens: de interne wereld. Wat vind ik belangrijk?
De oudermodi gaat over de externe wereld. Wat is me geleerd. Hoe hoor ik me te gedragen. Wat verwacht mijn omgeving van me, of wat denk ik dat mijn omgeving van me verwacht.
Hoe herken je jouw kindmodus?
Er bestaan drie kind-modi. Je herkent de kindmodus bij jezelf, of bij je kind, wanneer de bijbehorende gevoelens buitenproportioneel zijn. Dat is meestal het geval wanneer je niet meer naar jezelf kunt kijken en benoemen hoe je je voelt.
De drie kind-modi
Het gekwetste kind: in deze modus voel je je als een klein kind dat zorg en hulp nodig heeft. Je voelt je bijvoorbeeld in de steek gelaten, of je hebt het gevoel dat je er niet bij hoort. Je ervaart met name angst, bedroefdheid en hulpeloosheid.
Het boze kind: In deze modus overheersen woede, ergernis, koppigheid en soms ook verwend gedrag. in deze modus kom je terecht als je het gevoel hebt dat er onvoldoende rekening met jouw behoeften wordt gehouden. Het gaat hier om boosheid die buitenproportioneel is.
Het gelukkige kind: in deze modus voel je je tevreden, begrepen, gewaardeerd, geliefd en onbezorgd. Je hebt plezier en bent ontspannen. Je voelt je geliefd, verbonden, tevreden en voldaan.
Wanneer reageer je vanuit de oudermodus?
In de oudermodus behandel je jezelf op de manier waarop je vroeger door jouw ouders of verzorgers werd behandeld. In de oudermodus ga je dus denken, voelen en doen zoals je ouders tegen je deden toen je klein was. Bij veel mensen is de ouder als kritisch stemmetje in het hoofd (bijna) altijd aanwezig.
De drie ouder-modi
De veeleisende ouder: als deze modus actief is, stel je overdreven hoge eisen aan jezelf en je omgeving. Ook zet je jezelf en anderen onder druk om aan je hoge eisen te voldoen. De veeleisende ouder is niet per definitie altijd bestraffend, maar verwacht gewoon heel veel. Het kind herkent de teleurstelling van de ouders, en schaamt zich als het niet aan de hoge eisen kan voldoen.
De schuld inducerende ouder: in deze modus wil je altijd voldoen aan de verwachtingen van anderen. Je hebt moeite je eigen wensen en behoeften aan te geven en voelt je overdreven verantwoordelijk voor het welzijn van de ander. En als je dat niet lukt, dan voel je je schuldig en mislukt.
De straffende ouder: zit je in deze modus, dan ben je vaak straffend, kritisch en boos op jezelf en/of anderen. Je schaamt je voor jezelf of je kind en kunt niet geloven dat iemand je/jullie de moeite waard vindt of dat jouw/jullie behoeften ertoe doen.
Reageren op je kind vanuit het verleden
De meeste ouders zijn zich er niet van bewust dat ze op hun kind reageren vanuit gedrag dat ze in het verleden hebben aangeleerd. Veel ouders proberen met bepaald gedrag nog steeds de leegte van vroeger te vullen. De relatie met je kind is hier bij uitstek de spiegel hiervan. Dit gedrag kan de relatie met je kind behoorlijk belemmeren. En het kan zelfs schadelijk zijn voor de relatie met je kind. De kans is groot dat je kind zich terugtrekt om zich nog een beetje vrij te voelen.
Wil jij je aangeleerde gedrag uit het verleden achterhalen en loslaten, zodat ze in de toekomst geen belemmering meer vormen voor de relatie met je kind? Klik dan hier!
