Feiten en fabels over verslaving
Feit: Verslaving is erfelijk
Verslaving is een voor 50 procent genetisch bepaalde aandoening. Studies hebben uitgewezen dat er bij verslaafde mensen kleine verschillen in het DNA zitten. De vraag is dan altijd welk percentage genetisch is bepaald en hoe groot het aandeel is van omgevingsfactoren. Het antwoord is allebei 100 procent. Het brein komt tot ontwikkeling in interactie met de omgeving: het één gebeurt niet zonder het ander. Het is dus geen simpele kwestie van oorzaak en gevolg.
Fabel: Wie genetisch kwetsbaar is, zal ook verslaafd zal raken
Niemand is voorbestemd om met drank, drugs, pillen of gokken in de problemen te komen. Tal van factoren bepalen of het al dan niet zo ver komt. Het gaat om een combinatie van genetische kwetsbaarheid, persoonlijke eigenschappen, de omgevingsfactoren en de eigenschappen van de drugs zelf.
Feit: Jong beginnen met alcohol drinken of gebruiken van drugs, verhoogt de kans op verslaving
Klopt, als je jong begint zijn je hersenen nog niet klaar met hun ontwikkeling. Ook kan het drinken van alcohol een functie krijgen, bijvoorbeeld om te kunnen ontspannen. De kans op verslaving is dan groot.
Fabel: Als je goed tegen alcohol kunt, word je minder snel dronken
Bij iedereen zorgt een standaardglas alcohol voor ongeveer 0.2 promillage in het bloed. Als je vaker drinkt dan lijkt het misschien alsof je niet onder invloed bent, maar dat is wel zo.
Feit: De hersenen ontwikkelen zich tot ongeveer ons 24ste levensjaar
Klopt. Als je voor die tijd overmatig veel alcohol drinkt of drugs gebruikt, kan dat je ontwikkeling ernstig schaden.
Fabel: Door veel te bewegen en te zweten breekt je lichaam alcohol sneller af
De snelheid waarmee alcohol wordt afgebroken hangt niet af van hoeveel je beweegt en zweet, maar hangt af van de snelheid waarmee je leverenzymen de alcohol af kunnen breken.
Feit: Het is gevaarlijk om drugs en alcohol te combineren
Absoluut. Alcohol is een kalmerend en verdovend middel. Als je dat combineert met andere kalmerende of verdovende middelen, en daar te veel van neemt, kan dat gevaarlijk zijn. Kalmerende en verdovende middelen verlagen namelijk onder andere de bloeddruk, hartslag en lichaamstemperatuur. Je kan je bewustzijn verliezen of ongewild in slaap vallen. Dit kan fataal aflopen omdat je ademhaling wordt onderdrukt. ”
Fabel: Als je je gestrest voelt, helpt een joint je te kalmeren
Cannabis kan ontspannend werken en dat is ook de reden waarom veel mensen het gebruiken. Cannabis versterkt over het algemeen de stemming die de gebruiker al heeft. Dus als de gebruiker angstig of onrustig is, kan cannabisgebruik leiden tot angst of paniek, misselijkheid of zelfs flauwvallen.
Feit: Verslaafden zijn vaak moeilijk te herkennen
Verslaving komt echt in alle lagen van de bevolking voor, ongeacht je sociale of economische achtergrond, etniciteit of geslacht. Een verslaafde zou dus zomaar je eigen dochter, zoon, dokter, studievriend of je buurvrouw kunnen zijn.
Fabel: Behandeling heeft geen nut
Verslaving kan in veel gevallen prima behandeld worden. De meeste behandelingen zijn gebaseerd op motiverende gespreksvoering en cognitieve gedragstherapie (CGT). Dit is een van de meest effectieve behandelvormen voor verslaving, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.
