Verharding in de relatie
Voor veel ouders is het loslaten van een kind een geleidelijk proces. Voor ouders van een kind met gedrag- en/of verslavingsproblemen gebeurt dat vaak op een verdrietige en ongewenste manier.
De negatieve spiraal
De negatieve spiraal wordt ongemerkt op gang gebracht door een reeks van kleine incidenten en kwetsingen. De verslapping begint met geringe momenten van gemiste emotionele verbinding. Dit tekort aan genegenheid roept een toenemend gevoel van angst op waartegen het kind zich instinctief gaat afzetten.
Verharding
Onbewust wordt het kind brutaal en vertoont het opstandig gedrag. Dit gedrag stuit de ouder tegen de borst. Deze wordt boos en gaat tegen het kind in. De situatie verhard en er ontstaat nog meer verwijdering. Ter bescherming bouwen beide een muurtje. Het kind gaat nog meer zijn eigen gang en leeft op den duur zijn eigen leven. De ouder voelt zich machteloos en trekt op den duur de handen van het kind af. Beide voelen ze zich onbegrepen en eenzaam in de relatie.
Hoe komt dat nu?
Je kind wordt minder toegankelijk en ontvankelijk voor je maar hebt geen idee wat je eraan kunt doen. Je herkent de cruciale momenten waarin het contact verbroken wordt en je kind zich verlaten voelt niet. Daarom blijft het onbesproken. Kleine zaadjes van twijfel en wantrouwen steken de kop op. Je beseft niet hoe serieus de roep om hulp is, want je hebt het niet door. Het kan ook zijn dat je denkt dat het niet jouw probleem is, het totaal oneens bent met je kind en de problemen zullen oplossen als je kind weer ‘normaal’ doet. Andere mogelijkheden zijn dat je niet weet hoe je moet reageren of teveel met je eigen dingen bezig bent.
Negatieve patronen ontstaan
Vaststaat dat het probleem verergert. De momenten van pijn en bonje nemen hardnekkige negatieve vormen aan. Je probeert vervelende incidenten te bespreken, maar je kind stelt zich ontwijkend en defensief op. Eindeloze discussies ontstaan. Verwijten vliegen over en weer. Er ontstaat een patroon van terugtrekken en afstoten. Je wil graag leuke dingen doen met je kind en het weer fijn hebben maar de spanning ontneemt jullie elk genoegen om nog iets te ondernemen en ervan te genieten.
Afweer
Je onderneemt voorzichtige pogingen om de verbinding te herstellen maar die worden niet opgemerkt of afgewezen door je kind. Je maakt een grapje en probeert op subtiele manieren pogingen te ondernemen om de toon van het gesprek te veranderen, maar je kind zit vast in een defensieve rol van afweer en houdt contact af. Jullie drijven steeds verder uit elkaar.
Het glipt door jullie handen
Jullie zijn zo op je hoede dat alle pogingen van elkaar om weer in verbinding te komen door jullie handen glippen. De neerwaartse spiraal wint aan kracht. Je gaat elkaar wijzen op fouten en gedrag beschrijven in stellige uitspraken:
Ouder: ‘Dat doet hij/zij nu altijd.’
Kind: ‘Ze/hij gaat uit van het ergste en geeft mij de kans niet om iets uit te leggen.’
Het draait om fouten van de ander
Je schrijft allebei een ‘verhaal’ over jullie relatie dat past bij je eigen manier van ongelukkig zijn. Het draait om de fouten van de ander. Je kind wordt een vreemde die jou niet begrijpt en niet waardeert. Daarna een vijand die jou pijn wil doen. En uiteindelijk een duivel die de breuk in jullie relatie teweeg heeft gebracht. Gesprekken staan bol van aanvallen en verwijten of eindigen met elkaar doodzwijgen. Het verdriet escaleert en een gevoel van veiligheid smelt weg.
Je verliest je invloed
Je hebt het zo druk met het reageren op de vijandige opmerkingen van je kind, dat je het zicht op jouw invloed volledig verliest. De mogelijkheid om je in te leven in de positie van je kind is verdwenen. Je wordt overmand door een gevoel van machteloosheid en wanhoop. Je kind sluit zich af, vervolgens jij ook en jullie gaan je allebei richten op andere bezigheden en relaties waarin je je beter voelt. Uiteindelijk doen jullie allebei geen moeite meer om jezelf te verdedigen. Je draait elkaar de rug toe en loopt weg. De muurtjes worden opgetrokken.
Zitten jij en je kind vast in dit patroon?
Gelukkig kun je dit proces omkeren. Je kent het vast: die heerlijke momenten wanneer je weer even in verbinding bent met elkaar. En mocht je het niet meer herkennen, dan vast wel met andere dierbaren. Dit soort momenten voelen fijn hè? Alles valt samen, barricades verdwijnen en het hart verzacht. Maar hoe kom je daar weer? Als je de weg niet (meer) kent help ik je graag.
